Gevuld met zeeën van tijd

Vannacht stond de grote beer, het steelpannetje, weer geruststellend aan het firmament. Het zorgde ervoor dat ik een poos wakker lag. Er schoot niets door mijn hoofd. Enkel het zijn in het nu was voldoende. Ik luisterde naar de stilte in huis afgewisseld met een paar geluiden, de ketel die even aansloeg, de ademhaling van Lief, mijn eigen harteklop. Luisteren ernaar was voldoende om in de tijd te blijven hangen, even maar, want zoals een lieve blogvriendin zei, als je ‘nu’ schrijft, is het moment alweer voorbij.

Tijd, ooit lang geleden een belangrijk gegeven van wat ik de kinderen in de groep wilde leren, als vast onderdeel van het programma. Soms aan de hand van de familie stamboom, een van houten latjes in elkaar getimmerde grote stam met takken, waarin de opa’s en oma’s kwamen te hangen, de vaders en moeders, de broers en de zussen. Via grootvaders klok, de grote staande, nagemaakt van enorme kartonnen dozen, zodat ze er, net als het jongste geitje uit het sprookje ‘De wolf en de zeven geitjes’ in konden kruipen, beierden de dagen voort. Tijd is terugtellen via de bet-bet-bet-betovergrootvader en moeder, tijd is alle woorden die met tijd te maken hebben opsporen en ontdekken dat bijna alles met tijd te maken heeft, alleen het noemen van het woord al.

De grootste belevenis riep het boek ‘De tijd keert om’ van Heleen Vissenga op, als tante Fien, die kinderboekenschrijfster is, een heel verhaal heeft bedacht om de logeerpartij van haar neef spannend te maken. We hebben ervan gesmuld, door al die spannende momenten uit te spelen voor hen. Een boekenkast bijvoorbeeld met daarbovenop een deel van het manuscript voor het geheime boek dat ze aan het schrijven was en waarvan tante had gezegd dat de blaadjes er moesten blijven liggen. Toen ze weg ging voor de boodschappen kon de neef zijn nieuwsgierigheid niet meer bedwingen. Als er dan teksten te voorschijn komen met bijvoorbeeld ‘Lees dit niet’ en ‘Laat liggen’ is zijn, maar ook onze, nieuwsgierigheid gewekt.

Het ultradunne boekje bezorgde ons zeker zes weken veel plezier en gaf een enorme prikkel voor de tijdsbeleving van de kinderen. Vergankelijkheid is niet duidelijker uit te leggen dan aan te geven dat het moment al voorbij is, als je het uitspreekt en daar een sport van te maken er bewust van te worden. Als er aan het eind van het toneelstuk een zakhorloge gevonden wordt, waarmee de tijd terug loopt als je tegenovergesteld draait, is succes verzekerd.

Ik dacht altijd dat tijd te snel ging voor de jeugd, maar ze gaat nog sneller als je ouder wordt. Geen tijd te verliezen, wordt een begrip. Aan de andere kant moeten we meer tijd nemen en niet alles meer vlug willen in de race tegen de klok. Alles wat we onszelf nu opleggen is in vrijheid gekozen. In die zin hebben we een streepje voor. Toch zijn er nog altijd allerlei verplichtingen, die ongeschreven zijn, maar wel binnen een verwachtingspatroon liggen van de omgeving. De kinderen en hun gezinnen, de zussen, de vriendinnen en vrienden en niet in de laatste plaats onszelf.

Zo’n moment van stilte in de nacht kent een grote waarde. Het brengt de balans in de hectiek die de dag met zich meebrengt. Er is van alles te doen en voor te bereiden, er zijn afspraken die nagekomen moeten worden, er zijn boodschappen te halen, er valt in te pakken, er zijn boeken te lezen, deadlines te halen, er valt een reis voor te bereiden, en er is het vrijwilligerswerk er tussendoor.

Aan de hand van de kinderen en kleinkinderen valt af te lezen hoe snel het gaat. Neem mijn oudste dochter. Gisteren zat ze nog met haar zus op schoot, vandaag is ze al bijna 42. Terwijl wij rustiger aan willen, snelt de tijd voort. Ze vliegt voorbij en trekt ons mee in haar kielzog. Gelukkig pinkelt er nog altijd, in de ruimste zin van het woord, die sterrensteelpan aan de hemel. Kalm, altijd hetzelfde en rustgevend, gevuld met zeeën van tijd.