Een ongrijpbare wereld.

Omdat de gierzwaluwen zijn teruggekeerd op hun honk onder de dakgoot en kennelijk niet langer hinder hebben van de familie Kauw, maakt het hart een sprongetje van vreugde. Ze scheren zo dichtbij voorbij, dat ik ze in volle glorie kan bewonderen, al zijn ze me vaak te snel af voor de foto.

Van de week zag ik het programma Mari Staat Op. Ik kende het niet en besloot te kijken. Vroeger zei men: ‘Eerst zien en dan geloven’. In variatie op een thema dacht ik ‘Eerst zien en dan verbazen’. Daarmee was mijn lot bezegeld. Het hele programma, de manier van benaderen van zijn gasten, de obstakels die hij tegenkwam, de mensen die hij ontmoette, was één warm bad van beschouwen en zette aan het denken. Hoe diep wentelt onze kijk op de gehandicapte medemens nog altijd in aannames en vastgeroeste gewoonten en denkwijze. Mari doet precies datgene wat hard nodig is. Hij maakt wakker, roept mensen op zich bewust te zijn van wat er gezegd wordt, hoe woorden binnenkomen bij een ander, hoe discriminerend en hoe hard de opmerkingen kunnen zijn. Als we toewerken naar een inclusieve maatschappij, dan mag niemand het ondergeschoven kind van de rekening worden. Ik lees de synoniemen voor handicap en ontdek dat vooral daarin te zien is welk vooroordeel er bestaat: ‘Afwijking, defect, fout, handicap, imperfectie, kwaal, manco, mankement, ondeugd, ongemak, onvolkomenheid, onvolmaaktheid, tekortkoming, verkeerdheid, zwakheid’. Alleen maar negatieven als vervanging. Het geeft aan hoe belangrijk het programma is. Het wordt tijd dat het idee dat iemand met een handicap een onvolmaakt of imperfect mens zou zijn, de wereld uit wordt gewerkt. Iets wat niet bevorderlijk is, zijn de gescheiden werelden. De speciale scholen en een heel dorp voor mensen met een handicap. Op die manier blijft het een ver-van-je-bed-show. Mari maakt de problemen, die zij ervaren, inzichtelijk door bijvoorbeeld de rollen om te draaien en mensen te benaderen, op een manier zoals zij vaak benaderd worden en creeërt daarmee bewustwording en een opening om anders te gaan handelen en denken. Mari zet de puntjes op de -i-.

Het boek van Mohammed Benzakour is uit. Wat een indringend relaas, maar ook wat eerlijk en dicht op de huid geschreven. De eenzaamheid is schrijnend en brengt me terug naar de periode dat mijn vader in het verpleeghuis zat. Al ziijn bescheiden gekrompen tot een bed, een kast en een nachtkastje. De kamer moest worden gedeeld met een ander. Miijn vader lag niet bij het raam, het enige lichtpunt, maar aan de kant van de deur. In de schaduw van zijn leven sleet hij de laatste ongelukkige dagen en dat zou nog een half jaar duren. Hij vond het verschrikkelijk. De situatie van moeder Yemma is zo mogelijk nog meer vervreemdend dan die van mijn vader. Analfabeet, de Nederlandse taal niet machtig, met stomheid geslagen door een afasie en halfzijdig verlamd zit ze met andere gewoontes en een ander geloof nog meer op een eiland. Ze lust de Hollandse kost niet, verpietert, eet muizehapjes, heeft zoonlief die haar liefdevol verzorgt en probeert te vertroetelen, maar niet begrijpt dat ze ‘Weg, weg’ zwaait met haar goeie arm. Weg uit dit bevreemdende oord, terug naar een veilig huis, waar haar man is.

Vanmorgen wilde iemand uit China inloggen op mijn apple ID. Wachtwoord wijizgen was de goede raad en gedaan met behulp van zoonlief die zo’n beetje tot de inhoud van een computer behoort. Geen geheimen blijven gesluierd, terwijl voor mij het innerlijk van de computer een ongrijpbaar systeem blijft. Ik kan er veel mee, maar vraag me niet waarom iets is zo het is. Het is en dat is meer dan voldoende. Eigenlijk lijkt de situatie op het boek Yemma. Iets waar je geen vat op hebt. Een ongrijpbare wereld.