Met liefde en betekenis

Het waken was niet meer nodig. Ergens is er iemand, slechts zes jaar ouder dan ik, weggegleden en gelukkig bleek er toch een dochter te zijn, die liefdevol kon waken. Dat verzacht de scherpe kanten van het lijden. Het betekende ook dat er een dag van overpeinzing voor me lag.

Het nieuwe boek is besteld, ‘Op aarde schitteren we even’ van Ocean Yuong. Het is al onderweg. Ook hebben drie kinderboeken mijn aandacht. Ze passen prachtig in het nieuwe themanummer van Mensenkinderen. De uitgevers zijn aangeschreven en vanaf nu ben ik officieel kinderboekenrecensent. Het voelt als de gouden regen uit het sprookje van Vrouw Holle. De kroon op het werk.

Ik zocht op televisie de film ‘Marriage Story’ van Baumgarten, vanwege de lovende kritieken. Het hele verhaal wankelde voor mij vooral op de bijrollen. De schoonmoeder, de bemiddelaarster, die weliswaar goede argumenten aanvoerde om de strijd aan te gaan, maar ook pittig sturend was. Onderaan de VPRO-review stond het volgende: ‘het hangt voor een groot deel van jou als kijker af – of je een romanticus of een pessimist bent, gelukkig getrouwd of recent gescheiden, jong of oud – wat voor film je uiteindelijk te zien krijgt. En precies die gelaagdheid maakt van Marriage Story een imposant en onvergetelijk meesterwerk’. Men slaat de spijker op de kop. Het is multi-interpretabel en daarmee is alles gezegd. Halverwege waren ze mij al kwijt. Vanmiddag ga ik het toch helemaal bekijken, om te ontdekken of ik die gelaagdheid herkennen zal.

In het boek ‘Woorden schieten tekort’ van Nicci Gerrard komt op een gegeven moment de ruimte voor nieuwe relaties aan bod. Wat ik me nooit realiseerde, is dat niet alleen de partner die thuis achterblijft, als de ander naar een verpleegtehuis gaat, de eenzaamheid ervaart en verdriet en pijn zou kunnen inbedden in nieuwe liefde, maar dat degene die zijn eigen leven kwijt is, verliefd zou kunnen worden op iemand in de nieuwe wereld, die is ontstaan. Er is een film van Sarah Polley met de titel: ‘Away from here’. Het brengt zo’n situatie in beeld. Eenzaamheid, angst, ongerustheid, twijfel  komen uit de beelden naar voren. Op die manier raak je iemand twee maal kwijt en aan zichzelf en aan een ander. Schrijnende ervaring lijkt me dat, vooral omdat het de ander niet aan te rekenen valt. Waar leg je je gebroken ziel dan neer.

En dan ook, hoe gaat men er in het huis mee om. Spreken we dan van een relatie of van een warme en innige vriendschap. Liefde kent van zichzelf al zo’n uitgebreide gelaagdheid. Ze vermomt zich in vele vormen. Eigenliefde, Ouderliefde, kinderliefde, gezinsliefde, partnerliefde, vriendenliefde, natuurliefde, boekenliefde, muziekliefde, dierenliefde, beeldende liefde, taalliefde, sportliefde, eetliefde, naastenliefde.  Wikipedia geeft een omschrijving: Liefde  is diepe acceptatie van en genegenheid voor, welgezindheid tot of toewijding voor een ander, of eventueel zichzelf. Het kan ook betrekking hebben op een dier, zaak of voorwerp. De betekenissen die eraan gegeven worden zijn sterk cultureel en maatschappelijk geïnspireerd.

Jaap Fischer liet de vreemde snoeshaan in zijn ‘Sprookje’ uitleggen wat het verschil was tussen liefde en houden van.

Liefde is minnen
En samenzijn
Iets nieuws beginnen, mijn is dijn
Warm van binnen
Verlegenheid, samen in zee, geen ach, geen wee
Maar hola nee, genegenheid
En liefde is niet houden van
Je kan van zoveel vrouwen houwen
Je kan met zoveel vrouwen trouwen
Als je er wat in ziet
Maar liefde is dat niet
Je houdt van kip met appelmoes
En toen knikte de prinses, want ze hield ontzettend veel
Van kip met appelmoes

Daar waar eten de passie wordt is er weer liefde. Op de lange weg van mijn bestaan zijn er vele vormen langs gekomen en ik omarm ze allemaal. Ze zorgen ervoor dat het leven betekenis heeft gekregen en betekenisvol zal blijven. In welke hoedanigheid ook. Zelfs als de wereld verdwijnt in de mist of in het zelf. De breekbare vrouw uit het eerste tehuis waar ik werkte voor ik de verpleging in ging, droeg liefdevol een handeling uit, die ik nooit vergeten zal. Weliswaar met volkomen wonderlijke attributen, maar met haar hele hart. Met liefde en betekenis.