Mét al zijn zwarte veren

Terwijl bij Paul Witteman in de herhaling Mike Boddé een corona-compositie laat horen vanuit zijn huis, omdat hijzelf een lijdend voorwerp is geworden, blazen Putin en zijn leger Kiev aan gort en huilt het hart onverdroten door. Vannacht was ik, alleen, bezig geweest met het vormgeven van een nederzetting uit het Neolithicum en sleepte vele voorbeelden ervan uit de digitale wereld naar boven. Het geraamte voor een goed verhaal. Om tien uur vanmorgen werd ik wakker met de woorden van vriendlief op de app, ‘Goede morgen wijze vrouw”. Op dat moment voelde ik me niet zo. Eerder een dagverspiller, wat niet helemaal terecht was omdat ik de helft van de nachtelijke uren had gebruikt om het geraamte van mijn verhaal op te zetten.

De dag ervoor, alleen thuis, gaf ruimte aan de bezigheden, die opgestapeld lagen te wachten op aandacht. Hoe ingrijpend kan het zijn om plotseling meerdere bezigheden op het netvlies te hebben, gevoelig als ik ben voor het tot een goed uiteinde brengen van alles. Er is meer tijd voor nodig door het uitbreiden van de belangen van die van een ander op mijn netvlies. Er is te weinig van mij. (Ken uw klassiekers)

Bij Witteman wordt vertelt over een rammelaar-verzamelaar met het aandoenlijke verhaal hoe hij er toe was gekomen om die rammelaars te gaan verzamelen. Het was in de oorlog, hij en zijn vrouw zaten ondergedoken en de vrouw raakte zwanger, maar het hebben van een baby op die plek was te risicovol, dus besloot het echtpaar de zwangerschap af te breken. Daardoor overleefden ze de oorlog wel. Toen na de oorlog de vrouw opnieuw zwanger werd, kocht de verzamelaar een klein miniatuurrammelaartje voor het destijds ongeboren kind. De vrouw echter kreeg complicaties en dit kindje werd doodgeboren. In hun verdriet besloot hij de rammelaar aan vrienden te geven die een baby hadden gekregen, maar daar raakte zijn vrouw zeer bedroefd van. Vervolgens bezwoer hij haar op zoek te gaan naar een identiek exemplaar van het miniatuurrammelaartje. Wat een prachtig maar droef verhaal en wat een voorbeeld van hoe ‘ ’s Heeren wegen’ kunnen lopen. Het blijf een muziek instrument pur sang en Anne-Maartje Lemmereis componeerde er een wiegeliedje voor. Mijnheer Heinz, de verzamelaar, heeft op die manier de kracht van de schoonheid boven zijn eigen verdriet uitgetild.

Op dat moment las ik, bij een andere bron, dat er een kindje was geboren van een 23 jarige vrouw in de metro in Kiev. Een schrijnend moment om te beseffen dat de schoonheid te allen tijde zegevieren zal, maar dat de aanloop ertoe barre omstandigheden kunnen behelzen. Het hart huilt om de herhaling van dergelijke ontluisterende feiten.

De guirlande in de boom voor het raam is verworden tot een stemmig mineur. In flarden hangt ze terneer in twee losse delen. Kauw zit er als zwarte symboliek achter en bewaakt zijn of haar gebied. Straks vliegt ze weer naar de dakgoot en plukt wat aan het nest. Het zijn op zolder de naaste buren, die aardig kakelend wat decibellen teweeg kunnen brengen. Het mooie boekje van Max Porter: ‘Verdriet is een ding met veren’ dat onder handbereik ligt, is het antwoord op het verwerken van onaanvaardbaar leed. Uiteindelijk na een lang woord-rijk gevecht met kraai is de vader van de tweeling eindelijk in staat om kraai te vragen op te krassen. Elke veer van kraai was onderdeel van het proces van verwerking. Nu was het gedaan.

Straks is de guirlande uiteengereten tot microscopisch kleine deeltjes, het wereldnieuws uiteengevallen in een gedoogtoestand en vragen we kraai met zijn dood en verderf aan veren om op te krassen. Er is maar één iemand die mondiaal opkrassen moet, mét al zijn zwarte veren.