Voor de eeuwigheid

Gisteren dichtte de wereld in de vroege ochtend in tegenstellingen. Een donkergrijze lucht en een sneeuwwit kleed. Vandaag is het okerkleur geblazen, met hier en daar een vleug rosé.

Het echtpaar Kauw zit niet op het nest, maar vliegen nog altijd druk heen en weer. Het schuifelen en ritselen boven mijn hoofd zwelt af en toe aan.

Zoonlief probeerde ze vanuit het dakraam te fotograferen, maar dat vonden ze niet gezellig. We wachten op de vreugdevolle geboorte van de kleine Ka en meer, want gemiddeld leggen ze 4 tot 6 lichtblauwe eieren. Vol verwachting klopt ons hart en dat van Pluis.

Het uitstapje gisteren ging naar Rusland. Buiten de politiek om herbergt het land veel schoons. Een impressie van Malevitch met zijn vrouwenfiguur lag voor de hand. Intrigerend dat suprematisme van hem en de ontwikkeling daarin. Het andere uitstapje was naar de Russische literatuur.

Het werd aangereikt door Marleen Daniëls die de Russische Kulebiaka uit de vergetelheid wilde halen. Ze haalt daar de klassiekers, de grootheden uit de Russisiche literatuur voor aan: Gogol, Tsjechov en Tolstoi. Ooit stonden ze lang geleden op mijn verlanglijst. Naar aanleiding van het volgende verhaal besloot ik om, niet pyramidevormig volgens het recept dat ik het eerst gevonden had, maar de rechthoekige van Gogol en het oude Rusland te maken. Weliswaar vegetarisch, maar toch. Eenzelfde soort genot. Ergens uit de diepten van de vrieslades kwam ik gelukkig nog bladerdeeg tegen, anders had de klus de hele dag geduurd. Nu was deze versie van de koolschotel binnen een uurtje of twee klaar.

Citaat van Marleen: ‘Maak een rechthoekige kulebiaka’ zegt Petukh, het gulzige personage uit het tweede deel van ‘Dode zielen’ van Gogol, ‘en vul één van de hoeken met de wangen en de viziga (gedroogd beendermerg) van de steur, een andere hoek met wilde champignons, ajuin en viseitjes. De gevulde kulebiaka moet op de juiste manier gebakken worden zodat ze niet verkruimelt in de mond maar smelt als sneeuw op de tong.’

Voor de Russische schrijver Nikolaj Gogol was de maag het nobelste orgaan van de mens en het fameuze recept van de kulebiaka overleefde de vlammen toen hij het manuscript van het tweede deel van Dode zielenin 1852 verbrandde. Hij vreesde het succes van het eerste boek nooit te kunnen evenaren. Daarna verhongerde hij zichzelf, hij was 43.‘

De culiaire hoogstandjes in de Russische literatuur dienden onder andere ‘om de erotische taboes te omzeilen‘, door eten te verheffen tot het opperste genot en lyrisch te schrijven over de heerlijkste gerechten. ‘Tolstoi liet graaf Rostov in Oorlog en vrede pochen over de (Franse) slaaf, die hem versteld had doen staan met de schotel van hazelhoen in madeirasaus.

Tsjechov schreef in het verhaal ‘De Zeemeermin: ‘de Kulebiaka doet je watertanden, een naakte schaamteloze verleiding. Je knipoogt ernaar, snijdt er een stuk uit, je streelt het en eet het, de warme boter druipt als tranen van de rijke sappige vulling van eieren en uien…’

Deze heerlijkheden waren alleen bestemd voor de aristocraten, het gewone volk leefde in armoe. De tegenstellingen waren groot. Toen de laatste tsarenfamilie verdwenen was, verdwenen de authentieke recepten als de Kulebiaka naar de achtergrond. Toen ik gisteren op zoek ging, kwam ik zowel uit bij Marleen, als bij tientallen recepten in een lichte variant van deze Russische groentetaart. Om je vingers bij af te likken. Tijd te over, dus kwamen er bloemtjes en hartjes op de pastei. Een waar kunstwerk al zeg ik het zelf.

Een aanrader dus en echt niet moeilijk. Wie wil er niet wegdromen bij de klassieken onder het nuttigen van een al even klassiek gerecht. Trek de oude Tolstoi uit je boekenkast en laat beiden smaken. De zonen kwamen met liefde een derde deel opsmikkelen en zo verdween mijn kunstwerk van deeg als sneeuw voor de zon. Het recept blijft voor de eeuwigheid.

In 80 dagen de wereld rond. Rusland, Recept van de vegetarische Kulebiaka:

1 middelgrote savooiekool, in reepjes1 ui, gesnipperd, 2 tenen knoflook, fijngehakte boter, 4 eieren, hardgekookt, 6 takjes peterselie, gerist en gehakt, 4 takjes dille, gerist en gehakt, 12 velletjes bladerdeeg,1 eidooier, handvol geraspte kaas.

Ontdooi de plakjes deeg en verhit de oven op 220 graden. Doe de reepjes kool in een vergiet en schenk er kokend water over. Fruit, terwijl de kool uitlekt, ui en knoflook met een klont boter in een ruime koekenpan. Knijp het vocht uit de kool en voeg toe aan de glazige ui. Laat op middelhoog vuur het laatste vocht in een paar minuten verdampen, zonder dat de kool kleurt. Snij de eieren in stukjes, bestrooi met peper en zout en meng door de kool. Voeg ook de peterselie, dille en naar smaak peper en zout toe. Roer er eventueel nog wat geraspte kaas door. Bekleed een plaat met de vellen bladerdeeg, strooi er paneermeel over. Schep de vulling in het midden. Vouw de randen om het mengsel heen, versier het met mooie figuren en bestrijk het met eigeel. Twintig minuten in de oven tot het goudbruin is. Приятного аппетита!(aangename appetijt)