Het valt te leren

De buufpoes komt aangesneld als ik de deur open. Ze weet dat ik het venster van de wereld kan openen door de deur beneden te ontsluiten. Ze loopt naast me, kijkt me aan, wacht me op na iedere trap en huppelt weer voor me uit. Uit alles spreekt blijmoedigheid. ‘Jottem, de wereld aan mijn voeten’. Verlangend wacht ze tot mijn hand de klink naar omlaag duwt, geeft nog een mauwtje en vlucht de frisse oneindigheid in.

Boven schudden de geraniums de dauw van hun bladeren en pronken met hun late winterbloeiers in een voorzichtig zonnetje. Pluis wil de kou in en staat bij de openslaande deuren. Het buitenleven is wat beperkt als balkonkat, maar ze kijkt haar wereld groter en zet haar vacht in winterstand om de kou te trotseren.

Ik mis de tuin en het buitenzijn. Wat moet roodborst wel niet denken nu er al twee weken in eenzaamheid gesleten zijn. De bollen zijn vast de pan uitgerezen. Het is veel te zacht voor de tijd van het jaar. Zuslief heeft een bloeiende gele kornoelje gespot, zoals ik mijn bloeiende geraniums, die nu al voor het tweede jaar de boel een beetje opfleuren en de vorige winter ook hebben overleefd.

In de krant van vanochtend, nog steeds het tweede exemplaar niet in de bus, was er de column van Frank Kalshoven met de intrigerende titel: Het lampenpit-effect, Het spel en de knikkers. Hij noemde het verschijnsel van grote sulligheid: Lulletje lampenpit. Bij ons thuis werd dat vooral aangeduid als ‘lulletje rozenwater’. Wanneer ben je een sulletje. Een klein onderzoek met zijn nieuwe cruise control legde de definitie tot op het bot bloot. Als je de limiet afstelde op 100, omdat harder rijden niet was toegestaan, suisden anderen je in grote vaart voorbij. Massaal werd de snelheidslimiet overtreden, was de conclusie. Toen zijn vrouw opmerkte dat ze wel een beetje de lampenpit van de snelweg waren, had hij eerst de neiging om de cruise control te verhogen met vijf, later tien, om vervolgens ineens te beseffen, dat je je in dat geval zou laten meeslepen door het gedrag van de massa. Kuddedieren in een lange rij. Blind de voorganger achterna.Deze tijd telde opmerkelijk veel voorbeelden. Hij kwam in zijn relaas tot de conclusie dat het lampenpiteffect draaide om de angst niet voor vol te worden aangezien. ‘Braverikken die zich conformeren aan de slechterikken’. Hij sloot af met: Ik ben een lulletje lampenpit. Tot genoegen’. Daarmee werd een beschimping een geuzennaam. Fier zijn op wat je van binnenuit afspiegelt en niet door aan de buitenkant hard mee te rennen. Wat een heerlijke gedachte om mee aan de haal te gaan.

Toen ik gisteren de aanpak van Masterchef USA vergeleek met die van Masterchef Australie viel het me op, hoe intens de mentoren van de eerste groep aan het zagen waren. Bij iedere kandidaat die het er minder goed van afbracht, werd een oordeel geveld dat er niet om loog. Een schrobbering met een lampenpit-karakter, het sulletje, omdat je je had laten gaan of had verkeken op de opdracht, een handeling verkeerd had uitgevoerd of de mislukking, door de angst ervoor. Daarna was er een sussende eindsessie over de geleverde prestaties. De mentoren van de tweede groep hadden vooral positieve kritiek paraat. Daar zag ik kandidaten alleen maar groeien in hun ontwikkeling, waar bij de eerste deelnemers twijfel en angst heerste.

Lulletjes rozenwater die hun naam eer aan doen door vooral de voordelen te zien van de door hen ingeslagen weg, wars zijn van het predikaat, sterker nog, er een eretitel van kunnen maken, zijn krachtig in hun autonomie. ‘Er boven staan’. Het valt te leren.