Een film aan verleden

Gisteren viel de wereld een aantal uren stil. De stroom was uitgevallen in de wijk. De avond kroop op en trok haar duisternis als een deken over de daken. Binnen vervaagden de contouren van wat mij omringde. Stilte overmeesterde het buitengeluid. Als de stroom uitvalt trekt alles trager voorbij. Waxinelichtjes flakkerden op de vensterbank en in de twee glazen potjes voor het oog van de wereld, dat nu in alle talen zweeg.. Gedachten doorwoelden het nutteloze niets.

Zoonlief was ontsnapt. Internet lag eruit en dat is een onoverkomelijk lamleggen van contacten en werk. Langzaam sijpelde het verleden binnen. Hoe vulden we de avonden. Heel lang geleden was er straat, met stoepranden, tollen, hoepelen, het klokje van zeven uur en daarna naar bed. Later zongen we de verplichte afwas naar een hoger niveau. De meisjes dan. Broers gingen trainen of om het even wat. Het staat niet helder meer voor de geest. Vanaf de tijd dat er televisie was, werd de wereld groter. Geen keuze met maar een net. Als tijdverdrijf waren er de kabouters en later de gidsen, ieder jaar een kamp. Boeken waren er al vroeg, van de bibliotheek, die een huis vulde in een van de zijstraten van het blok. Er was kerk en koor, eerst ballet, turnen, daarna handbal. We zwommen de zomer door, lagen drie keer per dag in het water, niet in de laatste plaats om de ontmoetingen die er waren als na zessen de poort tussen het jongens en meisjesbad openging. Bakvissenliefde. De telefoon hing aan een draadje in de telefooncel en later thuis, naast de televisie. Wij belden zelden.

Studentenleven op een kamertje in Leiden. Brieven schrijven met het thuisfront. Avond aan avond waren gevuld met vrienden. Je zocht elkaar op, wisselde uit, verhalen en veel muziek. De grammofoon was heilig net als de bandrecorder. De televisie was gereduceerd tot maatje pink met een enorme antenne. Het sneeuwde vaak. Dan waren we lang aan het zoeken om de juiste signalen te vangen. Een flinke klap op de zijkant wilde ook nog wel eens helpen. Sociale contacten, film hoog in het vaandel in louche bioscoopjes, domino spelen bij vrienden, stoelen aan de kant en dansen, oeverloze discussies over politiek in wijn, rook en muziek gedrenkt, vulden de tijd. Koken voor veel en altijd kon er nog meer bij. Nog later werd leven serieuzer, diende ernst zich aan nu het studeren op haar eindje liep. Er moest geblokt worden en hard ook.

Daarna schoven de behoeften op hun plek, een race tegen de klok van hot naar her, balletlessen, voetbal, school, creche, koken, wassen, wandelen, knutselen, lezen er was altijd wat te doen. Mijn eerste computer was een oud exemplaar. Hij bromde voor tien. De eerste draagbare telefoon op aandringen van de kinderen. ‘Stel je voor dat er iets gebeurt op de tuin en je ligt daar’, was het argument. Na veel beredeneren ‘Vooruit dan maar, alleen zo’n ding zonder fratsen. Voor nood’ sputterde ik. Daarna was het hek van de dam.

Digitale skills opgelepeld, de grote stralingsstilte vergeten. De tijd vloog in een dubbele stroomversnelling voorbij. Antiquiteiten als de bandrecorder, de platenspeler, de huistelefoon, de cassettespeler, de videorecorder, de centrifuge, de roestbakken van blik, waar we in reden, werden herinnering of soms weer naar voren gehaald. Alle elpee’s waren al die jaren meeverhuisd, veilig opgeborgen in een grote rieten mand. Het wachten is op de nieuwe platenspeler, die er nog moet komen. Dan kan de nostalgie toeslaan op klanken van Jethro Tull, Simon and Garfunkel, Donovan, Melanie, Jacques Brel, George Moustaki, Paul Simon, the Doors, Pink Floyd, Jimi Hendrix, Deep Purple, Bob Dylan, Stevie Wonder, Leonard Cohen, Jaap Fischer, Herman van Veen, Todd Rundgren en Loudon Wainwright. Stroomloze duik in wat er achter ons lag.

Met het licht dat plotsklaps aansprong, vervaagden letterlijk de beelden en diende zich de realiteit aan, terwijl de herinneringen gedwee naar achteren schuifelden. Een app voor zoonlief. ‘Het leed is geleden.’ Voor hem dan. Ik stapte, bijna spijtig, de realiteit weer in, maar op het netvlies een film aan verleden.