Stof van jaren

Vrijdag werd er aangebeld. Een pakje. Met een roffel op de trap naar beneden en net te laat. Maar de pakketbezorger kwam al naar boven met twee pakjes in de handen. Een voor de buurvrouw en een voor mij. Hij lachte halverwege de galerij uiterst vriendelijk en toen hij echt aan de deur kwam, zag ik het. Het was een oud-leerling van school. Ik had zijn twee zussen in de groep gehad en veel toneel gespeeld met zijn moeder tijdens de kampen en haar lief en leed gedeeld. Hij vertelde in het kort hoe hij gevaren was. Vierdejaars student geneeskunde net als zijn jongste zus, met als specialiteit oncologie. De oudste zus studeerde aan de Wageningse universiteit. Met zijn moeder ging het goed. Het sprietige schuchtere jongetje met de dromerige ogen was opgegroeid tot een vrolijke sterke man, die de postpakketten als bijbaantje naast de studie deed. Hij had vroeger vast nooit gedroomd nog eens tegenover me te staan, terwijl ik in pyjama en ochtendjas gekleed was.

Hij bracht de boeken ‘De Doge-ring van Venetië’ en ‘Kinderen van moeder Aarde’. De laatste had ik intussen al geleend en uit, maar de eerste was maar half zo dik. Ik bood aan mijn hoofdredacteur aan om daar alsnog een recensie over te schrijven. Het paste mooi bij ‘Het Boek van Jongen’, ook al waren ze op verschillende leest geschoeid. De Doge-ring van Venetië is een historische jeugdroman en Het Boek van Jongen is veel meer een magisch-realistische jeugdroman. Beide hebben een jongen als hoofdpersoon en beiden maken een voettocht, de een naar Venetië en de ander naar Rome.

Zoals Beckman de verwondering van Thomas en zijn monnik Matthias beschrijft zou je wensen de reis nog eens na te kunnen maken, ondanks de ontberingen onderweg. De beschreven steden, de groeiende liefde voor de ezels, zijn twijfels over het novice zijn, nu hij de wereld leerde kennen en ontluikende gevoel dat heen en weer geslingerd wordt tussen geloof en hoop zijn ontroerend. De Jongen en zijn mysterieuze pelgrim Secundus duiken veel meer in de zintuigelijke beleving van de Middeleeuwse steden en dorpen, de rauwheid van het volk en het bijgeloof. Beide jongens groeien van hun reis en leren zichzelf en hun ware aard kennen. Thomas blijft aards, het geloof blijkt wankel en bij andere gelovigen niet altijd even zuiver in dit rijke Roomsche leven. Jongen stijgt letterlijke en figuurlijk boven zichzelf uit.

Zo blijf ik de tijd vervlechten tot dikke strengen, waarbij heden en verleden door elkaar lopen. Er zijn stukken ongerept land, waar je je in een Middeleeuws landschap zou kunnen wanen en er zijn gebouwen intact en bewaard gebleven. De geiten, paarden en ezels zijn identiek. De basiliek van San Marco is nog altijd te bezoeken en bevat de prachtige mozaïeken, waar Thomas zo van onder de indruk was, evenals de Pala d’oro, het prachtige altaarstuk. Daar vraagt Thomas zich af of de Katholieke kerk niet teveel pracht en praal verheerlijkt en het geld niet beter aan de bedelaars voor de poorten konden geven. Gedachten zijn tijdloos. Het aanbidden evenzo. Relieken spelen nog altijd een rol. Alleen betreft het nu idolen, waarbij men veel geld neertelt voor een vermeende gitaar, een krabbeltje op een papier of een of ander kledingstuk.

De regendruppels van vannacht schitteren in de zon en even lijkt het erop dat iemand met een laserlampje aan het seinen is, want door de zachte bries speelt de druppel verstoppertje met het blad ervoor. ‘Ze zien me niet, ze zien me wel.’ Zus gaat inpakken vandaag en wij gaan haar een handje helpen. De kranten staan garant voor ongeschonden glaswerk. Het is een verhuizing van appartement naar appartement en daarom behapbaar. Ergens kriebelt het om eveneens aan het ruimen te slaan. Als ik ooit een keer over wil, vallen er heel wat ‘relieken des tijds’ weg te werken. Stof van jaren.