Een bittere nasmaak

Op NPO 3 werd ik overvallen door de documentaire ‘Americain Justice’ over de stad Jacksonville in Florida, een moordhoofdstad zoals het werd omschreven. Twee jongens van 12 en 13 jaar worden er als een man berecht  en krijgen straffen van respectievelijk 30 en 40 jaar voor een moord die ze hebben begaan. Jongens die al een opvoeding hebben vol geweld en drugs. Die in de gevangenis meer rust hebben gevonden dan er buiten. Mijn hart bloedt.

 Jacksonville

Het is de donkere zelfkant van het leven en het slechtste scenario voor kinderen die je maar kan bedenken. Een leven waarbij de moeders verslaafd zijn aan cocaïne en oma’s als gewelddadig worden bestempeld vormen de scheve voedingsbodem voor onschuldige arme kinderzielen. Een van de jongens werd ‘wakker’ naast de dode man, wist niet meer wat er gebeurd was, maar dacht dat hij de dader was geweest. Letterlijk een bloedstollende nachtmerrie.

Ze worden voorgeleid voor een rechter, die het leed in rimpels over zijn gezicht heeft gevouwen met ogen die verdrinken in een lijdzaamheid over zijn te trekken vonnis in de wetenschap, dat de kinderen zelfs soms beter af zijn in de gevangenis dan erbuiten. De Verkiezing van  een nieuwe officier van justitie, die milder oordeelt dan haar voorgangster, helpt niet in het omlaag draaien van eventuele straffen of een passend beleid voor de jonge delinquenten. In hun gevangeniskleding zien ze er groot en volwassen uit, alhoewel ze beide maar een jaar ouder zijn ten tijde van de uitspraak.

Een van de jongens zegt, dat er zelfs mensen zijn die om hem geven, daar in die gevangenis. Die woorden klinken lang na. Het feit alleen al dat je binnen de muren beter af bent dan erbuiten zegt meer dan woorden. Familie van het slachtoffer van een van hen, een dakloze man, komt uitgebreid aan het woord. De familie van de daders niet. We zien ze in een glimp. De 12 jarige jongen zien we in een gymlokaal met een basketbal in de weer, berustend dat lusteloos oogt, soms met het hoofd in de handen. Een verloren vrijheid en de camera die het registreert.

Vanmorgen werd ik wakker met deze beelden. Tot dan toe een onwerkelijke wereld en nu niet meer weg te denken. Vragen spoken door het hoofd, waarvan een blijft wroeten. Wat doet men aan preventie, hoe komt het dat er alleen over de strafmaat wordt gesproken en er niet wordt gerept over het voorkomen van dergelijke scheefgroei. Een kind van 12 dat een moord begaat, moet tot het uiterste getergd zijn in het gevoel of totaal zijn gevoel voor recht en onrecht verloren hebben.

Ik denk aan mijn jeugd en die van de kinderen. De veiligheid en de wetenschap dat er altijd mensen zijn die om je geven, het gevoel dat er liefde is en dat je ergens bij hoort. Ik denk aan de vluchtelingenkinderen, ontheemd en soms moederziel alleen. Je hele ziel en zaligheid achter moeten laten om ergens in een nieuw land een nieuwe bestaan op te bouwen. Ik denk aan de kinderen in landen met natuurrampen, die veel meer leed in hun blikveld hebben, dan wij hier op dit veilige stuk welvarende aarde.

Kinderen die gemangeld worden tussen twee werelden zijn dolende zielen die recht hebben op een rotsvaste bodem. Dat dat voor de twee jongens een gevangenis moet zijn, is even schrijnend als de aanzet tot hun daad en de daad zelf. ‘Justice’ met een bittere nasmaak.