Nu de avonden lengen

Narcis van Judith Fanto is uit, het parfum besteld, de evaluatie gedaan. Wat een boek én wat een schrijfster. Ik neem een kijkje op haar website en kom erachter hoe ze haar kennis opdoet over Wenen dat uitvoerig beschreven wordt en bijvoorbeeld klassieke auto’s uit de jaren dertig en verbaas me ook over haar openheid in haar verhalen op deze website.

Bij Lief en mij blijft vooral het thema ‘vriendschap’ hangen. Wat doe je als je een groot geheim met je meedraagt dat een onuitwisbare invloed heeft op die vriendschap van de zes vrienden in het boek.

Ik denk aan Covid en het verschil van opvattingen, de complottheorieën en cruciale beslissingen over wel of niet vaccineren, die naast vriendschappen ook families uit elkaar hebben getrokken. Omstandigheden trekken een grote wissel op het verloop van zo’n vriendschap.

Zo ook in dit boek waar de opkomst van het nationaal socialisme een grote rol speelde en wat uiteindelijk de rekening presenteerde. Daardoor voelde het verloop van het plot als onoverkomelijk. Kwam het omdat geheimen niet gedeeld werden? Als dat wel was gebeurd had het dan wat uitgemaakt? Mag je eigenlijk wel geheimen hebben binnen een relatie of moet alles op ieders bordje terecht komen?

Bij het beschrijven van de vragen, die het boek ‘Mama. Ik wil graag alles over je weten’ van Paper Life voor zoonlief stelt en die ik tracht te beantwoorden, op zich al een hele klus, zijn er bij, waar ik absoluut niet te diep op wil ingaan. Bijvoorbeeld omdat het niet relevant is voor de beeldvorming of omdat ik vind dat dat specifiek alleen mij persoonlijk aangaat. Schiet ik dan tekort. Onthoud ik mijn schatjes belangrijke informatie over mijn leven. Dat denk ik niet.

Judith krijgt daarover in een interview met Frénk van der Linden (geen familie van mij) van Kunststof Radio deze keuze voorgeschoteld: ‘Vriendschap is dat je alles deelt’ of ‘Vriendschap is juist elkaar geheimen gunnen’. Haar antwoord is ‘dat ze toch zou gaan voor de geheimen en het respect voor de geheimen van een ander, ondanks dat ze nieuwsgierig is en een open boek’. Aanvullend geeft ze aan ‘Het gaat er niet eens om óf er geheimen zijn, maar om het respect of er geheimen mogen zijn’.

Het werpt een nieuw licht op het boek. Vanuit die optiek bekeken weet je nu beter wat ze voor ogen had om de hoofdpersoon in dit verhaal jaren met een groot geheim te laten rondlopen. Eigenlijk mee te torsen, zo zwaar is het.

De ontknoping is vele malen heftiger. Ik kan niet wachten om het te bespreken met ‘de Boekenbabbel’, maar helaas ben ik dan nog niet in Nederland. Ze komen de veertiende weer bij elkaar. Ik heb beloofd te schrijven wat mijn bevindingen zijn. Het nadeel van een algemene blog is dat je geen tips van de sluier wil oplichten. Zo wordt het nu al met al misschien een onsamenhangend geheel. Maar als jullie het boek gelezen hebben, vallen de stukken vanzelf op de juiste plek. Het is in ieder geval een aanrader en niet in de laatste plaats om de beeldende schrijfstijl.

Al met al heb ik door het vorsen naar informatie over Judith Fanto Kunststof Radio herontdekt en haar website vol boeiende verhalen. Een welkome aanvulling nu de avonden lengen.