Waar we zo gul uit mochten putten

Soms kan je hoofd zo vol met indrukken zitten dat het moeilijk schiften wordt om voorrang te verlenen bij het schrijven. Gedachten buitelen over elkaar. Het staartje van de film ‘Into the Wild’, waarin zich een schrijnend drama voltrekt, verweeft zich met het bezinnende interview van Hanneke Groenteman en de kleinkunstenaar en zanger Boudewijn de Groot en zijn dochter. Daardoorheen vlecht zich het grote interview met Hanneke zelf en een groep mensen met autisme in ‘Een Buitengewoon Gesprek’, dat vriendinlief gisterenavond als kijktip gaf. Indringend en werkelijk meer dan boeiend en ontroerend.

Het roept vragen op over de manier waarop mensen zich manifesteren op een manier waarin het verleden, al dan niet weggestopt, zo’n stempel drukken kan. Hoe ga je met die eerder opgedane ervaringen om, hoe kan je bepaalde verworven gedachten ombuigen tot een positieve voortgang in je eigen bestaan.

Mijn jeugd kenmerkte zich door het feit dat ik de stevigste was in het rijtje van elf. Daar werden ook dolletjes om gemaakt, die ik als niet helemaal grappig heb ervaren. De enige kras op mijn ziel die ik daaraan over hield, was het feit, dat ik het eigen lichaam altijd een soort vadsigheid heb toegekend die, als ik de foto’s van vroeger bekijk, eigenlijk reuze meeviel. Maar in mijn hoofd bliezen en blazen mijn bubbelbenen zich nog altijd op tot maatje onmogelijk. Wat doen die malle hersencellen met mijn, zo op het oog, onschuldige trauma’s. Het enige wat ik wil benadrukken is dat het geen aanstellerij was. Het beeld was daadwerkelijk zo. Ik kon het er niet los van zien. ‘De schaamte voorbij’ om met Anja Meulenbelt te spreken, is mij nooit gelukt.

Uit zowel Hannekes verhaal van ondergedoken zitten in de oorlog bij een lieve familie, tante en oom genaamd en de tante waar Boudewijn bij was gestationeerd, nadat zijn moeder in een Jappenkamp was overleden en zijn vader met de kinderen naar Nederland kwam, laten vooral zien hoe belangrijk die vorming in die prille jaren is en hoe moeizaam het blijkt te zijn om dan aan een nieuwe situatie te wennen. Hanneke bij haar ouders en Boudewijn bij zijn stille vader en zijn nieuwe vrouw.

De mensen uit de groep vragen Hanneke het hemd van het lijf en de antwoorden zijn even oprecht en helder. Soms heeft iemand een ontroerend verdriet meegemaakt en deelt dat compleet met de bijbehorende emoties, maar er zijn ook vragen over al die kwesties waar je niet zo makkelijk met anderen over praat. Ze golven moeiteloos boven water en leveren met regelmaat bevrijdende lachsalvo’s op. Bij alles blijft Hanneke de arm om je heen, begripvol, inlevend. Liefdevol en met humor onderkent ze de twijfels, de gevoelens, de beren op de weg en geeft lucht aan die van haar zelf. Mooi om mee te maken. Zo kan het ook. Ze schroomt niet om haar beleving van de tweede wereldoorlog in het teken te zetten van de allesomvattende vraag;’Waarom’. Hoe kom je als mens er toe dat te willen, zo’n heel volk uitroeien. Toen en nu. Wat beweegt iemand daartoe.

Boudewijn ligt, door de aanwezigheid van zijn dochter, als vader ook onder ‘vuur’. Hij was de grote afwezige, die in zijn prachtige liedjes eigenlijk precies zijn gevoelens weergeeft, balsem voor de ziel voor de luisteraar. Alles wat hij niet zeggen kan, zingt hij, naar mijn mening. De betrokken vader komt pas later naar boven en die vader weet dochter na therapie weer ten volle te omarmen. Drie mooie inspiratiebronnen zomaar op een zondagmorgen. En voor straks mee afleveringen. Ze staan op het lijstje.

Dochterlief en consorten zijn gisterenavond om half twaalf thuis aangekomen en rusten nu uit van een twee dagen wervelende reis. Volgende week beginnen de scholen weer. Nog even genieten van de vrijheid van de afgelopen week, waar we zo gul uit mochten putten.