Mijn eigen moedertaal

Heerlijke film gekeken gisterenavond, als tegenhang voor alle ellende in de wereld. ‘A Streetcat name Bob’, van de regisseur Roger Spottiswoode is een waar gebeurd verhaal van James Bowen, een aan heroine verslaafde jongen, wiens leven een totaal andere wending neemt als de rode kater Bob in zijn leven komt. Het is mooi om te zien hoe mens en dier diepgang in hun relatie brengen en met name kater Bob.

Ondertussen ben ik klaar met Duolingo, alle lessen gedaan en ik zou in de herhaling moeten gaan, maar dat zal ik doen met luisteroefeningen en een ietsiepietsie meer grammatica als onderbouwing van een andere site.

Ondertussen breiden de plannen voor komend jaar zich uit. Halverwege februari gaan we met de trein naar Berlijn en na een aantal dagen samen gaat Lief van daaruit met de nachttrein naar Hongarije en ik weer terug naar huis. In augustus zijn we voornemens om de vakantievierders in Slowakije te bezoeken en er een week aan vast te plakken in een gehuurde caravan en in de herfstvakantie gaat het hele gezin met de hele bubs een week naar een groot vakantiehuis in België. Fijne plannen en genoeg om op te teren de komende maanden.

Breinvoer, de kaarten met vragen van de VPRO, vraagt waar ik tien jaar geleden was en waarbij ik toen dacht over tien jaar te zijn. Dat is het voordeel van een dagelijkse blog. Dat kan ik opzoeken, want uit mijn hoofd zou ik het niet weten. Ik vind het vooral bijzonder en leuk, maar denken aan waar we zouden staan over nog eens tien jaar, dat was niet aan de orde. Voor nu kan ik zeker zeggen, dat ik nooit gedacht zou hebben dat Lief en ik weer samen door het leven zouden gaan. Regeren is vooruitzien, maar met de wind meewaaien geeft vooral de sjeu aan het leven. Destijds schreef ik onder de naam Bespiegelingen en haalde dan eerst een stukje aan uit mijn moeders dagboek om er vervolgens mijn eigen hersenspinsels op los te laten:’

Mijn moeder verhaalde met regelmaat hoe de dagelijkse verzorging van mijn vader, die door de verpleegkundigen onderhanden werd genomen, verliep. Hij had zo zijn lievelingetjes en daar was de zuster van die dag er een van. Deze keer lichtte ze ook een tipje van haar eigen sluier op:'(…)Corrie komt pa wassen. Dat is een vrolijk begin. Ze heeft altijd wat te praten en te lachen. Als Pa schoon in zijn stoel zit ga ik douchen en mijn haar een crème behandeling geven. Zo, nu is het pluizige er ’n beetje af. Meteen mijn gezicht geperzikpit. Scrubben heet dat. Ook de nagels van mijn handen. Drie kwartier zoet. Pa: ‘Waarom ga je onder de douche?”Omdat ik dat lekker vind.’ Twee keer in de week. Er zijn lui die iedere dag gaan. Hij vindt het overdreven.(…)’

Doorgaans onderhield mijn moeder ‘huid’ en have met een minimum aan middelen. Inzeepbeurtje, afspoelen, nivea erop en klaar! Zodra er andere middelen bijkwamen, was dat, omdat ze die met een verjaardag, sinterklaas of moederdag in grote getale had gekregen. Gemiddeld kon ze met gemak een jaar teren op en experimenteren met de diverse schenkingen. Er was dus een perzikpitscrub bij. Je moet wat als fabrikant. De onverholen talenknobbel  promoveerde het wonderlijke woord direct tot een nieuw werkwoord. Ik heb geperzikpit. Probeer het maar eens tien keer achter elkaar te zeggen. Het is een struikelwoord! Ik hou van struikelwoorden en zeker als ze zelfgemaakt zijn. Die gaan er in als koek! Vanaf het moment dat ik dit woord gevangen heb, is scrubben uit mijn vocabulaire verdwenen. Ik perzikpit of dat nu met het desbetreffende vruchtonderdeel is of met een appelcompote, dan perzikpit ik nog! De onvoorwaardelijke liefde voor een moeder gaat door het woord! Er kleeft een klein nadeel aan, want voor buitenstaanders is het begrip moeilijk te vangen als je de context niet kent. Het geeft niet, door de plastische omschrijving als toevoeging wordt het vanzelf duidelijk. Zo zijn er al vele mooie woorden bezegeld met een dubbele betekenis.

Met gemak werd een en ander vervoegd tot werkwoord, bijvoeglijk naamwoord, bijwoord, of werden werkwoorden verheven tot zelfstandige naamwoorden. Spelen met taal is het woord in de kern van zijn betekenis durven uitbreiden. Niet het vormelijke maar juist het speelse element er uit kunnen liften en er mee aan de haal gaan, het omvormen tot poëzie, tot nieuwe taal, tot kunst. Het durven kneden, vervormen, omdenken van het begrip en de schoonheid ontdekken, die er in de taal besloten ligt. Ik ben nergens anders zo thuis in taal dan in mijn eigen moedertaal.