Nog even doorstomen dus

Gisterenmiddag was er weer een fijn bezinningsmoment, dankzij het programma op Nederland 2. De Boeddhistische blik had een uitgebreide beschouwing over de vraag wat er nu moet gebeuren in deze wereld van verandering. Om dat te kunnen benaderen moest er eerst duidelijkheid komen, voor zover dat mogelijk was, over de vraag: ‘Wie ben ik’. Jan Bor, filosoof en publicist, neemt ons mee in de vierdelige serie: ‘Kan ik de wereld veranderen’. Uitgangspunt is een citaat van Jiddu Krishnamurti:

“The knowing of oneself is the beginning and the end of all misery” 

Het moge duidelijk zijn dat vele filosofen en Zenboeddhisten op zoek zijn geweest naar een antwoord op de eerste vraag. ‘Wie ben ik’. Er is een aandoenlijk beeld van een influencer, een jonge vrouw, die op haar negentiende de stekker uit alle social media heeft getrokken, omdat ze er achter was gekomen, dat alles waardoor ze zichzelf had gevormd niet anders was dan het kopiëren van het gedrag van anderen. Ze had net zolang geschaafd aan zichzelf tot ze zich volledig was kwijtgeraakt. Vóór haar puberteit hield ze van lezen, was creatief en hield van de natuur. In al die jaren die volgden, werd dat steeds meer naar de achtergrond gedrongen. Huilend bekende ze dat.

Jan Bor ging in gesprek met Arita Baaijens, de schrijver/biologe die met drie kamelen zeventien jaar lang in haar eentje de woestijn van Egypte tot Soedan doorkruiste langs de oude routes. Ze kon zich nog haarscherp voor de geest halen hoe ze op een snikhete dag onder een struik lag en zich afvroeg wie ze nu eigenlijk was. Ineens schoot haar te binnen: Ze was niets. Jarenlang heeft ze erover gedaan om van die gedachte bij te komen. De opname van dit gesprek vond plaats in het Kootwijkerzand, het landschap van haar jeugd. Die plek heeft er zeker toe bijgedragen dat ze de woestijn onder andere heeft verkozen boven andere plekken. Zo beïnvloeden ervaringen uit je jeugd je levenspad.

Jan Bor zoekt en vindt vooral het ‘ik’ in relatie tot de wereld om ons heen. Je ‘ik’ bestaat uit de gratie van de relatie met de buitenwereld. Iedereen heeft een bepaald beeld van elk van ons. Je bent de moeder, de optimist, het kind, de partner, de liefhebber van de schoonheid, de natuurbewonderaar. Al die verschillende gedachten vormen het ‘Ik’. Daar mijmer ik later over door.

Gedachten buitelen over elkaar heen en als Lief en ik er samen over stoeien, zoeken we de aflevering weer op en kom ik in verwarring omdat de biologe nu ineens een ander verhaal houdt in hetzelfde Kootwijkerzand. Het blijkt dan dat ik het vierde deel van de serie heb opgezet. Er belooft dus nog veel meer boeiends te komen. Om naar uit te zien.

De biografie over Theo Thijssen door Peter-Paul de Baar vordert gestaag. Er blijkt maar weinig over zijn privé-leven bekend te zijn. Dat is jammer. Er zijn best saillante details bekend, maar er is niets over geschreven. Het geeft wel een boeiend inkijkje in de onderwijs-geschiedenis. In wezen is het gekrakeel dat destijds plaats vond over de leerstof, de aanpak en de visie nooit veranderd. De ontwikkelingen in het buitenland worden maar sporadisch belicht. Vanuit mijn Jenaplan-achtergrond is dat ook spijtig. Hoe zouden de anderen van de club die niets met het onderwijs hebben, tegen deze kost hebben aangekeken. We gaan het volgende week horen. Nog even doorstomen dus..