Met volle teugen

Jacques Vriens schreef in de Volkskrant van de afgelopen week een uitgebreid artikel over de achteruitgang van het leesonderwijs en gaf tegelijkertijd een aantal belangrijke voorwaarden, die gesteld zouden moeten worden om het leesonderwijs weer op peil te krijgen.

Zo blij was ik met dit artikel. Eindelijk begint iemand met het aanpakken van het probleem waar mijns inziens de kern ligt. De PABO. Waarom zie ik dat zo. Omdat onderwijs in welke vorm dan ook hangt en staat met het enthousiasme van de leerkracht. Als je zelf veel van lezen houdt, zal het je geen moeite kosten om de kinderen aan het lezen te krijgen. Hulpmiddelen daarbij zijn heel veel voorlezen, boeiende, spannende, fantasierijke, grappige of aangrijpende onderwerpen, alles is geschikt, zolang het maar op een inlevende manier vertelt wordt.

Boekpresentaties aan elkaar, ook de jongsten doen mee. In de onderbouw was er één keer in de week een boekbespreking, waarbij kinderen een boekje ‘voorlazen’ en aangaven waarom ze vonden dat iedereen dat boek zou moeten lezen. Dat deden ze vol verve en ze waren zonder uitzondering allemaal trots op het resultaat. Je mocht je aanmelden als je dat heel graag wilde. Er zat geen druk achter.

Iedere dag hadden we na het tienuurtje een half uurtje lezen, samen of alleen. Aan de tafel, op de bank, of op de grond. Daar waar je het lekkerst zat of lag. Heerlijk vonden ze dat.

Boeken werden met respect behandeld. Geen boeken zomaar uit de kast op de grond of achteloos neergelegd, maar om er zo lang mogelijk van te kunnen genieten, weer op de plek waar het stond, opgeborgen.

Het boek van de week werd door een leerling gekozen en kreeg een ereplaats.

Er was ook een versjeskring met grappige, malle, wonderlijke of droevige versjes, die we aanleerden of we maakten in de kring zelf een vers, waarbij we ook verzonnen rijmwoorden mochten gebruiken.

Dan was er nog de vertelkring. In de grote verjaardagsstoel zaten twee kinderen en de een begon met een zin, de ander maakte het af. Dat leverde heerlijke hilariteit op en prikkelde vooral de fantasie, of kinderen, die dat graag wilden, hadden een eigen verhaal om aan ons te vertellen.

Bij de tekeningen in de portfolio, kwam een eigen verhaal te staan, door hun vertelt door mijn collega en mij er bij geschreven. Altijd fijn als er stagiaires waren, want die hielpen mee opschrijven, dat schoot lekker op. Het leverde niet alleen mooie verhalen, maar ook veel inzicht op in de kinderen zelf.

De leeshoek met een lekkere bank erbij en vol met boeken was altijd open. Daar woonde ook een letterhapper. Dat was een grote handpop vogel die voorwerpen met de gekozen letters hapte. Bijvoorbeeld die van je eigen naam. In de eindkring kwam aan bod welke letters hij allemaal bij elkaar had gehapt.

Tot slot speelden we voor de weeksluiting soms een verhaal na. Drama op hoog niveau, compleet met decor en verkleedkleren. Noem het niet alleen lezen, maar vooral ook spelen met taal. Dan krijg je er op voorhand al zin in. Gebruik zelf te pas en te onpas boeken om te verduidelijken wat je bedoelde of onderschrijf je verhaal met de prachtige illustraties. Laat ze er zelf een illustratie bij bedenken. Leer ze stripboekjes maken, alleen al omdat het zo leuk is om een volgorde te verzinnen. Kortom, deze trukendoos is nog lag niet leeg. Hoe meer je er plezier in krijgt om er in te duiken, hoe meer er naar boven komt. Het ene plan stimuleert het andere. Blijf brainstormen met elkaar en geniet, want kinderen genieten maar al te graag mee. Met volle teugen.