We weten helaas beter

Het is binnenzit-weer. De podcast van Yvette van Boven en Teun van de Keuken tipt een aantal vraagstukken aan. Van die problemen die zomaar ineens vragen oproepen en daardoor ook nieuwe overpeinzingen meebrengen. ‘Hoe zit het met fooi geven’ is er een. Dergelijke zaken zorgen altijd voor een schaamrood op de kaken omdat ik of een te hoog of een te laag bedrag noem in de haast om mijn dankbaarheid te tonen. Maar ja, het vergt even tijd. Niet als je de tien procent aanhoudt, maar vijftien wordt lastiger uitrekenen. Voor het gemak de tien dan maar. Als je het omrekent naar het aantal mensen die voor je in touw zijn geweest, dan is dat bedrag soms maar matig. In een duur restaurant bij een bedrag van 500 euro mag je gerust een flinke tip geven, maar als de gerant die persoonlijk komt innen, dan moet je er bij zeggen dat het niet voor hem maar voor zijn personeel is. Als je niets zou zeggen dan is het gênant. Dat van al die medewerkers is iets, waar ik nagenoeg niet bij stil sta. Vaak is het de manier waarop je geholpen wordt, dat de hoogte van de fooi bepaalt. Gemakshalve vergeet je daarbij de andere inspanningen om jouw maaltijd op het bord te krijgen. Een lesje wijzer.

De tweede podcast luisteren we met z’n tweetjes. Roots-magazine brengt een dagelijkse podcast die De Notenkraker heet en dat gaat onder andere over de bijzondere aard van de doodgewone vogels in ons land. In deze versie kwam de kauw aan bod. De geluiden die ze laten horen brengen ons kilometers terug naar onze dakgoot in Nederland waar Ka en Kja al jaar en dag in de dakgoot wonen. Normaliter kwebbelen ze ons wakker in de vroege ochtend of zetten een boom op met de kauwtjes uit de buurt. in de avond hebben ze vaak groepsoverleg in het park aan de overkant. Dat ze slim en sociaal zijn wordt ruim bevestigd. En passant horen we ook dat de Geelsnavelkoekoek in ons land is gespot. Helaas heeft hij zijn lange vlucht niet overleefd en we leren een zwart-witte kauw kennen, die op een ekster lijkt en die luistert naar de soortnaam Daurische kauw. Ze is nauw verwant aan die van ons. Hier in Verweggistan vliegt de bonte kraai rond, die er op lijkt. Allen zijn heel intelligent.

Vanmorgen vroeg was het de beurt aan Etty Hillesum. Na twee intensieve hoofdstukken schuift de biografie op de vensterbank van het keukenraam gezusterlijk naast de vorderende sjaal met de mooie tinten en bovenop de editie van Atelier van deze maand over de digitale mens. De berustende gedachten van Etty over haar naderende nabije toekomst denderen na. Het verzet tegen de aanvaarding en de kalmte nemen mijn verdriet in mijn hoofd mee en tillen haar over de onzalige tijdsgeest heen. Ondanks de wetenschap dat het zo is gegaan en als geschiedenis is opgetekend.

De wereld van nu in samenspraak met het leven van toen. Het moet een plek krijgen, maar er valt veel te overdenken. Het zal nog even duren voor ik weer op adem kom en de knoop rond het hart is opgelost. Ik besluit te gaan schrijven. Dat wat ook herkenbaar is aan het leven dat de vrouw in haar kamer aan het museumplein dagelijks deed, om het denken uit te kristalliseren. Misschien helpt het deze tegemoet lopende wending van het lot te begrijpen.

Lief ontdekte van de week dat er in de stamboom van zijn moeder een aantal familieleden in Sobibor geëindigd zijn. Zo onder de huid van Etty te kruipen zorgt ervoor dat de kwetsbaarheid als heel dichtbij wordt ervaren, evenzo de wetenschap over het lot van een deel van je eigen familie. Al met al lijkt de hele geschiedenis onwerkelijk. We weten helaas beter.