Doekje voor het bloeden

Hoera. Pakketje van een boekhandel in Leiden lag in de bus. De wereld is vandaag de dag zoveel dichterbij. Ze dient zich aan zonder dat je op reis moet, in de luie stoel kan blijven zitten of in de ontvankelijke kuil, die dit jaar is ontstaan in de bank, een lievelingsplek.

Een zin slechts was nodig om tot aanschaf van haar werk over te gaan. De dichter Jana Beranová. Haar hele oeuvre was eenvoudig verzameld in ‘Werkboek’ met als ondertitel Bloemlezing 1983-2010.

Zo geraakt kunnen worden door een zin, roept een diep respect op voor deze vrouw, die de wereld betekenisvolle taal bracht. De kracht van het woord. ‘Wie een brug legt naar een ander kan altijd heen en terug’. Zo’n troostrijke gedachte en zo waar. Als ik door blader, vallen meer zinnen uit de bundel met een zelfde diepgang. Deze: ‘Ik leg je in mijn oog en zie door jou de wereld’ en deze: ‘Vleugels vertragen de val’. Een gedichtenbundel moet je proeven. Kleine hapjes, niet te overhaast en bij tijd en wijle stilstaan. Neem de tijd zoals ze komt. Alle zintuigen op scherp, taal kan je ruiken, woorden verbeelden, terwijl de weergaloze klanken van de bij elkaar geschreven regels, door de morgen heen breekt. Met Poes Pluis aan mijn zij. Als kacheltje, nu de thermostaat beneden stil staat bij de gewenste temperatuur, terwijl hier door het raam het rooster de winter binnen sluist. Een aangenaam verpozen.

Gisteren kwam de ene zoon de was brengen en de ander zalvende fysiohanden. Even daarvoor had ik de bloemen in de vaas verzorgd. Dor blad eruit, verlepte rozen vormden een stillleven in de prullebak. Vers water staafde de stelen. De delphinium spreidde fier haar paarsblauwe jurkjes en speelde de koningin van het boeket met een bruidstooi van schilderachtig gipskruid. Ze vieren feest om mijnentwille.

Fysiozoon strijkt liefkozend het vocht uit de knie van zijn moeder weg. Zijn lange vingers, pianohanden die nooit het instrument bespeeld hebben, strelen nu de toon van de verzachting, een ouverture der genezing. Als hij daarna ook nog eens een ingewikkeld patroon aan appeltaart-ankers op mijn knie legt, versmelten opa sportmasseur en de kleinzoon. Aandacht en troost luwde de pijn.

De avond verstreek met aangenaam verpozen in mijn eigenhandig gesmede zitkuil, mails met vraag voor een stukje voor een nieuwsbrief en een mail van mij om de vrijwilliger op te schorten tot de tijd weer daar is van mondkapjes-vrije troostende gastvrouw, een beslissing met pijn in het hart genomen, maar voor nu het beste. Er vallen wat loten af in deze dagen, winterwaardig.

Het nieuwe thema voor de te recenseren boeken is bekend. Ik verklap het nog niet, maar het haakt aan deze tijd waarbij identiteit voorop staat, waarbij leerlingen hun eigen leerontwikkeling beheren, sturen en voeden. Waarin elke leerling zichzelf mag blijven en altijd voeding is voor het teamverband. Iets waar ik een groot voorstander van was en ben. Het is me nooit gelukt om alle leerkrachten zover te krijgen, maar eigenaarschap is nog steeds het hoogste goed als je de persoonlijke ontwikkeling, onderwijs en de vooruitgang tot een succes wil maken. Hetzelfde geldt voor de politiek. Geef er ruimte aan. Regeer eens van onderaf in plaats van het dogmatische ‘Mijn wil is wet’, ook al verbloem je het in zwabberbeleid en een grote grijns of een afgepast antwoord, waar geen speld meer tussen te krijgen is. De sneeuw zal straks vallen, zo zacht en minzaam als dit kabinet gevallen is. Ongerepte sneeuw is een plaatje wat je je een levenlang de winters wenst. Elk gebrek wordt bedekt, zoals poedersuiker de krenten in de oliebol of erger nog. Zelfs de sucade wordt niet tijdig genoeg herkend. Het strijkt glad wat krom is. De sneeuw zo maagdelijk. Een heerlijke kortdurende pret als doekje voor het bloeden.