Free as a bird

Er zijn van die dagen dat de tijd zich opvreet, voordat je het goed en wel beseft hebt. Afspraak met vriendinlief in een ruim tijdsbestek, vanaf elf uur, nadat een pakketje onderweg was aangekomen, maar het tijdstip kwam op vleugels dichterbij. Van haar kant hetzelfde probleem. Het lag niet aan ons trage opstarten. Het lag aan de tijd zelf.

Het werd een warm samenzijn, hangend in de bank. Van thee en stroopwafels, van toekomstdromen, van het tijdsgewricht, van die goeie ouwe tijd, van vriendinnenliefde, van raad en daad, van vooruitzichten, van plannetjes voor een vrije toekomst. Het was zoals het zijn moest. Warm, liefdevol en dierbaar. Vriendschap is om te koesteren.

Twee boeken van Sonja Barend vielen uit een bezorgd pakje. Bij het zien van dat oude vertrouwde hoofd met die jeugdige oogopslag werd het verleden dichterbij dan ooit gehaald. Ja, dat waren de avonden met de verhitte discussies, maar altijd beschaafd, minzaam en erudiet. Geen Sonja sloeg je over, wilde je weten wat er leefde in het land. Stem van het volk kreeg ruimschoots de aandacht zonder in beledigingen of het neersabelen van persoonlijkheden te vallen. Ik hield van die vrouw in een tijd dat het nog pionieren was in een mannenwereld. Ze was een boegbeeld, een televisiepersonlijkheid. Anders dan Mies Bouwman die getolereerd werd als de moeder des vaderlands. Maar hier was een vrouw met een mening, die haar zegje klaar had en wist wat ze deed. Goed ingelezen, fijntjes, met een uitgesproken mimiek, die soms meer vertelde dan ze zei.

‘De Appel in het Paradijs’ is een aaneenschakeling van gedachten over deze periode in de tijd, waarbij het leven zich beperkte tot de huiskamer en het huis in de Provence. Herkenbaar, met een tijdloze quote van Camus: ‘Als er een partij bestond van mensen die niet zeker weten of ze gelijk hebben, dan zou ik er lid van worden.’ Feilloos toe te passen in deze tijd, waar uitgesproken meningen over elkaar heen buitelden als dolle honden rollend van een heuvel af. Vannacht las ik het in een adem uit. Ook dat was mogelijk. Omdat het zo herkenbaar was en nog steeds is.

Aan het eerste boek van haar: Je ziet mij nooit meer terug’ ben ik ook alvast begonnen. Ondanks mijn voornemen om geen boeken meer te kopen eer het stapeltje half gelezen was beslecht. Dankzij een medeblogger werd ik op haar bescheiden oeuvre gewezen en wist dat, ondanks mijn goede voornemens, ik zou zwichten voor deze doorkijk naar mijn eigen verleden. Inderdaad waren er veel raakvlakken te bekennen en ook een totaal nieuwe inkijk op een tijd die ik slechts van, zij het vers, horen zeggen had. Ik ben zeven jaar na de oorlog geboren. Sonja is van 1940. Maar een aantal belevingen in het ouderwetse huishouden van haar oma staan mij net zo voor de geest. Zoete broodjes werden niet gebakken. Streng maar rechtvaardig en soms dat laatste niet eens. Tot mijn vreugde vertelde ze over haar kerkgang in dat heilige Roomsche leven uit die dagen. Zulke herkenbare elementen aan een levenssnoer.

Zoonlief appte of ik een foto had van het hobbelpaard, dat bij hem in het nieuwe huis zou pronken. Ik dook onmiddellijk de jaren tachtig in en duikelde er een op, van de vader van de kinderen met de oudste dochter op dat schattige scheve paard, opgestopt met stro.

Vandaag kon ik voor het eerst weer bijna normaal de trap op en af lopen. Een eerste fietstocht komt eraan en reken maar dat ik alle te vroege lentelofzang vast zal leggen. Free as a bird.