Daar zit het verschil

De angst wordt met de aanzwellende wind opgestuwd, veel afmeldingen her en der. Nog scheren de randen van Ciara slechts over het balkon, er trilt niets.

Verplichte rustdag is geen straf, eerder een zegen. ‘Wat zie je er goed uit’, schreef iemand op FB. ‘Ik heb leren rusten’, antwoordde ik. Inderdaad. Dat is het. Door de luxe van thuis mogen blijven heb ik leren lanterfanten. Al die werkzame jaren waren gevuld met bezigheden, vaak over alle grenzen heen. Ook ervoor en erna. Dagen telden het dubbele. Nachtelijke uren telden mee. Elke ochtend begon om vijf uur, later vier. Er werd aan mij getrokken en ik liet het in de volle lengte toe. Er waren tijden in de tuin, geen mens te bekennen en toch raasde de onrust in mijn hoofd en kon ik de hartslag niet verstillen. Ik sprong telkens op om te snoeien, te wieden, te stapelen. Zolang het lijf maar bezig was en anders was er nog altijd dat denkgemaal daarboven, dat altijd iets had om over te piekeren.

Nu weet ik hoe het moet. Zitten en ondergaan. Iets over je heen laten komen, niet direct meer een mening klaar hebben of een drang om te handelen. Ten volle van een boek genieten, lezen en overlezen en nog eens. Op woorden drijven en het laten gaan.

Tijdens de avonden van de leesclub hebben we mooie en intense gesprekken over hoe een  andere invulling te geven aan het bestaan en wanneer dan. Regelmatig krijg ik de vraag, hoe of het voelt om met pensioen te zijn. ‘Misbaar zijn is de grootste zegen’ is mijn antwoord steevast.

Zolang we denken onmisbaar te zijn drukt de verantwoordelijkheid zwaar op het gemoed. Ik kan het weten, want ik ben een ervaringsdeskundige. School was mijn leven, dacht ik. De kinderen helpen en begeleiden was een taak die ik op me had genomen en waarvan ik dacht dat ik daarin niet gemist kon worden. Sterker nog, ik was er van overtuigd. In het jaar dat ik overspannen raakte, blies ik naar alles en iedereen die hadden geprobeerd mijn taak over te nemen. Het jaar ging gewoon verder, de dagen bleven in elkaar grijpen. De tijd rolde door en ik moest mee. Malle ondoordringbare dagen zonder begin en zonder eind. Daarvoor stond ik voortdurend aan, vertelde dochter me. Je had alles en iedereen in de gaten. We konden geen stap zetten. Het was de vakantie in Noord Frankrijk en ik weet dat ik een week lang geen nacht geslapen heb.

Bij mijn terugkeer op school werkte ik me drie slagen in de rondte om alles weer op de rit te krijgen. Draaide het rad op volle toeren eindeloos in het rond. Als het danseresje in de speeldoos, die ik bleef aanzwengelen. Een jaar overspannen zijn had me niets geleerd. Ik was nog steeds onmisbaar. Kijk maar. Ze hadden er een puinhoop van gemaakt. ‘Ze’ kregen geen gezicht en geen naam. Het bleef een algemeenheid.

De tijden zijn veranderd. Het echte loslaten begon. Nog had ik de neiging om me in van alles te storten, tot het lijf zei, dat het welletjes was. Een paar flinke stappen terug brachten de bezinning. Tijd om te leven en zin te geven. Tijd om de draad te laten rusten, als dat nodig was.

De dingen die ik graag doe zijn een passie, zoals schrijven, schilderen en lezen. Maar de passie neemt niet de overhand en kan uit mijn handen vallen voor de liefde van het kleine geluk. De zielsverwantschap met de kinderen, de kleinkinderen, de zussen, mijn vriendinnen. Dat alles in de rust van de bank, door een goed boek, op de tuin, in het lieve atelier.

Misbaar zijn is weten dat er te allen tijde van je gehouden wordt. Dat de gedachte genoeg is. Dan pas voelt ‘er niet zijn’ niet als een gemis, maar als een meerwaarde en daar zit het verschil.